Warszawa, dnia 9 sierpnia 2011 r.

 

 PAŃSTWOWA

       KOMISJA WYBORCZA

ZPOW-503-53/11

 

Informacja

o uprawnieniach wyborców niepełnosprawnych

w wyborach do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej

Polskiej, zarządzonych na dzień 9 października 2011 r.

 

 

Państwowa Komisja Wyborcza, w związku z wyborami do Sejmu Rzeczypospolitej Polskiej

i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, zarządzonymi na dzień 9 października 2011 r.,

informuje o uprawnieniach wyborców niepełnosprawnych, przewidzianych w przepisach

ustawy z dnia 5 stycznia 2011 r. — Kodeks wyborczy (Dz. U. Nr 21, poz. 112, z późn. zm.).

Wyborcy niepełnosprawni biorą udział w wyborach do Sejmu i do Senatu na takich samych

zasadach jak pozostali wyborcy, jednakże przysługują im poniższe uprawnienia. 

 

I. Prawo do uzyskania informacji o wyborach

Wyborca niepełnosprawny wpisany do rejestru wyborców w danej gminie ma prawo

do uzyskiwania informacji o: właściwym dla siebie okręgu wyborczym i obwodzie

głosowania, lokalach obwodowych komisji wyborczych przystosowanych do potrzeb osób

niepełnosprawnych, znajdujących się najbliżej miejsca zamieszkania wyborcy

niepełnosprawnego, warunkach dopisania wyborcy niepełnosprawnego do spisu wyborców

w obwodzie głosowania, w którym znajduje się lokal obwodowej komisji wyborczej

przystosowany do potrzeb osób niepełnosprawnych, terminie wyborów oraz godzinach

głosowania, komitetach wyborczych biorących udział w wyborach oraz zarejestrowanych

kandydatach i listach kandydatów i o warunkach oraz formach głosowania.

Informacje, o których mowa wyżej, są podawane do publicznej wiadomości poprzez

umieszczenie w Biuletynie Informacji Publicznej oraz w sposób zwyczajowo przyjęty w

danej gminie.

Informacje te, są także przekazywane przez wójta (burmistrza, prezydenta miasta) wyborcy

niepełnosprawnemu, na jego wniosek, telefonicznie lub w drukowanych materiałach

informacyjnych, w tym w formie elektronicznej. We wniosku, o którym mowa, wyborca

podaje nazwisko, imię (imiona) oraz adres stałego zamieszkania.

 

II Prawo do głosowania korespondencyjnego

Głosować korespondencyjnie mogą wyborcy posiadający orzeczenie o znacznym

lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności w rozumieniu ustawy z dnia 27 sierpnia

1997 r. o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych

(Dz. U. z 2010 r. Nr 214. poz. 1407, z późn. zm.), w tym także wyborcy posiadający

orzeczenie organu rentowego o:

1) całkowitej niezdolności do pracy, ustalone na podstawie art. 12 ust. 2, i niezdolności

do samodzielnej egzystencji, ustalone na podstawie art. 13 ust. 5 ustawy z dnia

17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych

(Dz. U. z 2009 r. Nr 153, poz. 1227, z późn. zm.);

2) niezdolności do samodzielnej egzystencji, ustalone na podstawie art. 13 ust. 5 ustawy

wymienionej w pkt 1;

3) całkowitej niezdolności do pracy, ustalone na podstawie art. 12 ust. 2 ustawy

wymienionej w pkt 1;

4) orzeczenie o zaliczeniu do I grupy inwalidów;

5) orzeczenie o zaliczeniu do II grupy inwalidów;

a także osobyo stałej albo długotrwałej niezdolności do pracy w gospodarstwie rolnym,

którym przysługuje zasiłek pielęgnacyjny.

Zamiar głosowania korespondencyjnego powinien być zgłoszony przez wyborcę

niepełnosprawnego wójtowi najpóźniej w 21 dniu przed dniem wyborów, tj. do dnia

19 września 2011 r. (termin wydłużony zgodnie z art. 9 § 2 Kodeksu wyborczego).

Zgłoszenie może być dokonane ustnie, pisemnie, telefaksem lub w formie elektronicznej.

Powinno ono zawierać nazwisko i imię (imiona), imię ojca, datę urodzenia, numer

ewidencyjny PESEL wyborcy, oświadczenie o wpisaniu wyborcy do rejestru wyborców

w danej gminie, oznaczenie wyborów, których dotyczy zgłoszenie (do Sejmu i do Senatu,

tylko do Sejmu lub tylko do Senatu), a także wskazanie adresu stałego zamieszkania,

na który ma być wysłany pakiet wyborczy.

Do zgłoszenia należy dołączyć kopię aktualnego orzeczenia właściwego organu

orzekającego o ustaleniu stopnia niepełnosprawności.

W zgłoszeniu wyborca może zażądać przesłania mu wraz z pakietem wyborczym nakładek

na karty do głosowania sporządzonych w alfabecie Braille'a.

Wyborca zostanie skreślony ze spisu w obwodzie właściwym dla miejsca stałego

zamieszkania i ujęty w spisie wyborców w obwodzie głosowania właściwym

dla obwodowej komisji wyborczej, wyznaczonej dla celów głosowania korespondencyjnego

na terenie gminy, w której wyborca ma miejsce stałego zamieszkania.

Wyborca, nie później niż 7 dni przed dniem wyborów, otrzyma z urzędu gminy pakiet

wyborczy, który zostanie doręczony wyłącznie do rąk własnych wyborcy, po okazaniu

dokumentu potwierdzającego tożsamość i pisemnym pokwitowaniu odbioru.

Jeżeli wyborca nie może potwierdzić odbioru, doręczający sam stwierdzi datę doręczenia

oraz wskaże odbierającego i przyczynę braku jego podpisu.

W przypadku nieobecności wyborcy pod wskazanym adresem doręczający umieści

zawiadomienie o terminie powtórnego doręczenia w skrzynce na listy lub, gdy nie jest

to możliwe, na drzwiach mieszkania. Termin powtórnego doręczenia nie może być dłuższy

niż 3 dni od dnia pierwszego doręczenia.

W skład pakietu wyborczego przekazywanego wyborcy wchodzą: koperta zwrotna, karta

lub karty do głosowania, koperta na kartę lub karty do głosowania, oświadczenie o

osobistym i tajnym oddaniu głosu na karcie do głosowania, instrukcja głosowania

korespondencyjnego i ewentualnie nakładki na karty do głosowania sporządzone

w alfabecie Braille'a—jeżeli wyborca zażądał ich przesłania.

Na karcic do głosowania wyborca oddaje głos, w sposób określony w informacji znajdującej

się w dolnej części karty do głosowania. Należy pamiętać, że znakiem „x" są dwie linie

przecinające się w obrębie kratki przeznaczonej na oddanie głosu.

Po oddaniu głosu należy kartę do głosowania lub karty do głosowania umieścić w kopercie

oznaczonej „Koperta na kartę do głosowania" i kopertę tę zakleić. Niezaklejenie koperty

na kartę do głosowania spowoduje, że karta do głosowania nie będzie uwzględniona

przy ustalaniu wyników głosowania.

Zaklejoną kopertę na kartę do głosowania należy włożyć do koperty zwrotnej

zaadresowanej na adres obwodowej komisji wyborczej.

Do koperty zwrotnej należy także włożyć oświadczenie o osobistym i tajnym oddaniu

głosu. Przed włożeniem oświadczenia do koperty należy wpisać na nim miejscowość

i datę jego sporządzenia oraz własnoręcznie je podpisać. Niewłożenie oświadczenia

do koperty zwrotnej lub niepodpisanie go spowoduje, że karta do głosowania

nie będzie uwzględniona przy ustalaniu wyników głosowania.

Kopertę zwrotną należy zakleić i nadać na adres obwodowej komisji wyborczej. Nadanie

polega na przekazaniu koperty zwrotnej przedstawicielowi Poczty Polskiej, w miejscu

zamieszkania wyborcy głosującego korespondencyjnie. Przedstawiciel Poczty Polskiej

wyda wyborcy dowód nadania. Nadanie koperty zwrotnej może nastąpić nie później

niż ostatniego roboczego dnia przed dniem wyborów.

Wyborca może, do czasu zakończenia głosowania, osobiście dostarczyć kopertę zwrotną

do obwodowej komisji wyborczej, której adres znajduje się na kopercie zwrotnej.

Głosować korespondencyjne (na zasadach przewidzianych dla wyborców

niepełnosprawnych) nie mogą wyborcy niepełnosprawni umieszczeni w spisach wyborców

w: obwodach głosowania utworzonych w zakładach opieki zdrowotnej, domach pomocy

społecznej, zakładach karnych i aresztach śledczych oraz domach studenckich, a także

w obwodach głosowania utworzonych za granicą i na polskich statkach morskich, a ponadto

wyborcy, którzy udzielili pełnomocnictwa do głosowania.

 

III. Prawo do głosowania przez pełnomocnika

Wyborcy posiadający orzeczenie o znacznym lub umiarkowanym stopniu

niepełnosprawności, o których mowa w części I informacji dotyczącej głosowania

korespondencyjnego oraz wyborcy, którzy najpóźniej w dniu głosowania ukończą 75 lat,

mają prawo do głosowania za pośrednictwem pełnomocnika.

Pełnomocnikiem może być osoba wpisana do rejestru wyborców w tej samej gminie,

co udzielający pełnomocnictwa do głosowania lub posiadająca zaświadczenie o prawie

do głosowania.

Pełnomocnikiem nie może być osoba wchodząca w skład komisji obwodowej właściwej

dla obwodu głosowania osoby udzielającej pełnomocnictwa do głosowania, a także

mężowie zaufania, jak również kandydaci na posła lub senatora.

Pełnomocnictwo można przyjąć tylko od jednej osoby lub od dwóch osób, jeżeli

co najmniej jedną z nich jest wstępny (ojciec, matka, dziadek, babka, itd.), zstępny (syn,

córka, wnuk, wnuczka, itd.), małżonek, brat, siostra lub osoba pozostająca w stosunku

przysposobienia, opieki lub kurateli w stosunku do pełnomocnika.

Pełnomocnictwa udziela się przed wójtem (burmistrzem, prezydentem miasta) lub przed

innym pracownikiem urzędu gminy upoważnionym przez wójta (burmistrza, prezydenta

miasta) do sporządzania aktów pełnomocnictwa do głosowania.

W celu sporządzenia aktu pełnomocnictwa wyborca składa wniosek do wójta (burmistrza,

prezydenta miasta) gminy, w której jest wpisany do rejestru wyborców. Wniosek należy

złożyć najpóźniej w 10. dniu przed dniem wyborów, tj. do dnia 29 września 2011 r.

Wzór wniosku stanowi załącznik nr 1 do informacji.

Do wniosku należy dołączyć:

•    pisemną zgodę osoby mającej być pełnomocnikiem na przyjęcie pełnomocnictwa —

wzór zgody na przyjęcie pełnomocnictwa stanowi załącznik nr 2 do informacji;

•    kopię aktualnego orzeczenia właściwego organu orzekającego o ustaleniu stopnia

niepełnosprawności, jeżeli wyborca udzielający pełnomocnictwa w dniu głosowania

nie będzie miał ukończonych 75 lat;

•    kopię zaświadczenia o prawie do głosowania wydanego osobie mającej być

pełnomocnikiem, jeżeli osoba ta nie jest ujęta w rejestrze wyborców w tej samej

gminie co udzielający pełnomocnictwa.

Akt pełnomocnictwa jest sporządzany w miejscu zamieszkania wyborcy lub w innym

miejscu na obszarze gminy, jeżeli wyborca zwróci się o to we wniosku o jego sporządzenie.

Wyborca ma prawo cofnięcia udzielonego pełnomocnictwa. Cofnięcie pełnomocnictwa

następuje przez złożenie najpóźniej na 2 dni przed dniem wyborów, tj. do dnia

7 października 2011 r., stosownego oświadczenia wójtowi (burmistrzowi, prezydentowi

miasta) gminy, w której sporządzono akt pełnomocnictwa, lub doręczenie takiego

oświadczenia właściwej obwodowej komisji wyborczej w dniu głosowania.

Wyborca, który udzielił pełnomocnictwa może głosować osobiście w lokalu

wyborczym, jeżeli wcześniej nie oddał głosu pełnomocnik. Głosowanie osobiste przez

wyborcę powoduje wygaśnięcie pełnomocnictwa.

Głosowania przez pełnomocnika nie przeprowadza się w: obwodach głosowania

utworzonych w zakładach opieki zdrowotnej, domach pomocy społecznej, zakładach

karnych i aresztach śledczych oraz domach studenckich, a także w obwodach głosowania

utworzonych za granicą i na polskich statkach morskich.

Szczegółowe zasady w sprawie sporządzenia aktu pełnomocnictwa do głosowania określa

rozporządzenie Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji z dnia 28 lipca 2011 r.

w sprawie sporządzenia aktu pełnomocnictwa do głosowania w wyborach: do Sejmu

Rzeczypospolitej Polskiej i do Senatu Rzeczypospolitej Polskiej, Prezydenta

Rzeczypospolitej Polskiej, do Parlamentu Europejskiego w Rzeczypospolitej Polskiej,

do organów stanowiących jednostek samorządu terytorialnego oraz wójtów, burmistrzów

i prezydentów miast (Dz. U. Nr 157, poz. 936).

 

IV. Głosowanie w lokalu dostosowanym do potrzeb osób niepełnosprawnych

Wyborca niepełnosprawny może głosować w wybranym przez siebie lokalu wyborczym

dostosowanym do potrzeb osób niepełnosprawnych na obszarze gminy, w której stale

zamieszkuje. W tym celu powinien on złożyć wniosek o dopisanie do spisu wyborców

w obwodzie właściwym dla tego lokalu wyborczego.

Wniosek składa się w urzędzie gminy najpóźniej w 14. dniu przed dniem wyborów,

tj. do dnia 26 września 2011 r. (termin wydłużony zgodnie z art. 9 § 2 Kodeksu

wyborczego).

Wyborca zostanie skreślony ze spisu wyborców w obwodzie właściwym dla miejsca stałego

zamieszkania.

Informacja o lokalach obwodowych komisji wyborczych dostosowanych do potrzeb

osób niepełnosprawnych podana jest do wiadomości publicznej przez wójta (burmistrza,

prezydenta miasta) w obwieszczeniu o numerach i granicach obwodów głosowania,

zamieszczanym, najpóźniej w 30. dniu przed dniem wyborów, tj. do dnia 9 września

2011 r.

 

V. Głosowanie w lokalu wyborczym przy użyciu nakładek na karty do głosowania

sporządzonych w alfabecie Braill`a

Wyborca niepełnosprawny może głosować w lokalu wyborczym przy użyciu nakładek

na karty do głosowania sporządzonych w alfabecie Braille'a.

Zamiar głosowania przy użyciu nakładek powinien być zgłoszony wójtowi

(burmistrzowi, prezydentowi miasta) najpóźniej w 14. dniu przed dniem wyborów,

tj. do dnia 26 września 2011 r. (termin wydłużony zgodnie z art. 9 § 2 Kodeksu

wyborczego).

Zgłoszenie może być dokonane ustnie, pisemnie, telefaksem lub w formie elektronicznej.

W zgłoszeniu należy wskazać obwód głosowania właściwy dla miejsca zamieszkania

wyborcy.

W dniu wyborów obwodowa komisja wyborcza wraz z kartami do głosowania wyda

wyborcy niepełnosprawnemu, na jego prośbę, nakładki na te karty. Po oddaniu głosu

wyborca obowiązany jest zwrócić komisji obwodowej nakładki na karty.

 

VI. Korzystanie z pomocy innej osoby w trakcie głosowania w lokalu wyborczym

Wyborcy niepełnosprawnemu, na jego prośbę, może pomagać w głosowaniu w lokalu

wyborczym inna osoba, w tym także niepełnoletnia. Pomoc ta może mieć tylko techniczny

charakter; nie może ona polegać na sugerowaniu wyborcy sposobu głosowania lub na głosowaniu

w zastępstwie tego wyborcy. Dopuszczalne jest, aby na życzenie

wyborcy niepełnosprawnego w pomieszczeniu za zasłoną przebywała osoba udzielająca

pomocy. Osobą tą nie może być członek komisji ani mąż zaufania.

Natomiast komisja jest obowiązana, na prośbę wyborcy niepełnosprawnego, do przekazania

ustnie treści obwieszczeń wyborczych w zakresie informacji o komitetach wyborczych

biorących udział w wyborach oraz zarejestrowanych kandydatach i listach kandydatów.

 

 

Przewodniczący

Państwowej Komisji Wyborczej

 

Stefan J. Jaworski